Στις 25 Ιανουαρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, ενός από τους σημαντικότερους εκκλησιαστικούς Πατέρες και Τρεις Ιεράρχες. Ο Γρηγόριος γεννήθηκε το 329 στην Αριανζό της Καππαδοκίας, σε μια οικογένεια με ειδωλολατρικές καταβολές. Ο πατέρας του, Γρηγόριος, βαπτίστηκε χριστιανός και έγινε επίσκοπος της Ναζιανζού, ενώ η μητέρα του, Νόννα, ήταν γνωστή για την ευσέβειά της.
Ο Γρηγόριος έλαβε εξαιρετική μόρφωση, σπουδάζοντας στα πιο σημαντικά πνευματικά κέντρα της εποχής του, όπως η Καισάρεια, η Αλεξάνδρεια και η Αθήνα. Εκεί γνώρισε και τον Μέγα Βασίλειο, με τον οποίο έγινε στενός φίλος. Μετά τις σπουδές του, ο Γρηγόριος επέστρεψε στη Ναζιανζό, όπου βαπτίστηκε και έγινε μοναχός. Σύντομα, όμως, κλήθηκε να υπηρετήσει την Εκκλησία ως επίσκοπος της Ναζιανζού. Ως επίσκοπος, ο Γρηγόριος αγωνίστηκε με πάθος για την προώθηση της ορθόδοξης πίστεως. Ειδικότερα, αντιτάχθηκε σθεναρά στην αίρεση του Αρειανισμού, η οποία υποστήριζε ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι Θεός αλλά δημιούργημα του Θεού Πατέρα.
Ο Γρηγόριος έγραψε πέντε θεολογικούς λόγους, οι οποίοι θεωρούνται ως τα σημαντικότερα έργα του. Σε αυτούς τους λόγους, ο Γρηγόριος υπερασπίζεται τη θεότητα του Ιησού Χριστού με σαφήνεια και πειστικότητα. Το 381, ο Γρηγόριος εκλέχτηκε αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως. Στην ιδιότητα αυτή, συμμετείχε στη Β' Οικουμενική Σύνοδο, η οποία καταδίκασε τον Αρειανισμό και καθιέρωσε το Σύμβολο της Πίστεως. Ωστόσο, ο Γρηγόριος παραιτήθηκε από την αρχιεπισκοπή μετά από λίγους μήνες, καθώς ορισμένα μέλη της Συνόδου αμφισβήτησαν την εκλογή του. Ο Γρηγόριος επέστρεψε στην Αριανζό, όπου αφιερώθηκε στη προσευχή, τη μελέτη και τη συγγραφή. Εκεί πέθανε το 390.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους εκκλησιαστικούς συγγραφείς. Τα έργα του, που περιλαμβάνουν λόγους, επιστολές, ποιήματα και ύμνους, αποτελούν σημαντικά μνημεία της ορθόδοξης θεολογίας και πνευματικότητας.
