Άρθρο του Χρήστου Κοπελούζου
📌 Αν υπάρχει ένα σημείο στον χάρτη που μπορεί να βάλει φωτιά σε όλο τον πλανήτη, αυτό είναι τα Στενά του Ορμούζ. Μια στενή υδάτινη λωρίδα, πλάτους μόλις 33 χιλιομέτρων στο πιο στενό της σημείο, αλλά με παγκόσμιο αποτύπωμα στρατηγικής, ενεργειακής και οικονομικής σημασίας.
Σε περίπτωση που ο Ντόναλντ Τράμπ κάνει πράξη τα λεγόμενά του και πατήσει το κουμπί της αντεπίθεσης από αέρος κατά του Ιράν, θεωρώ πως τα Στενά του Ορμούζ θα παίξουν καθοριστικότατο ρόλο. Σχεδόν όλες οι υπερδυνάμεις έχουν τεράστια συμφέροντα με το να παραμείνουν ανοιχτά τα Στενά κυρίως για ενεργειακούς λόγους. Μοναδική εξαίρεση θα μπορούσε να είναι η Ρωσία που νομίζω ότι δεν έχει και κάποια ιδιαίτερη εξάρτηση, όμως και αυτό θα το δούμε στην πράξη, αν και εφόσον συμβεί.
🛢️ 1. Ενεργειακός εφιάλτης
🔺 Πετρέλαιο και Φυσικό Αέριο:
Κάθε μέρα περνούν από τα Στενά περισσότερα από 17 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου – δηλαδή σχεδόν το 20% της παγκόσμιας προσφοράς. Επίσης, ένα τεράστιο ποσοστό του LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) μεταφέρεται μέσω του ίδιου περάσματος, κυρίως από το Κατάρ.
💥 Αν κλείσει:
- Οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να φτάσουν τα 200 δολάρια το βαρέλι.
- Ακραία άνοδος στις τιμές καυσίμων, ηλεκτρικού ρεύματος και πρώτων υλών.
- Σοβαρή ενεργειακή ανασφάλεια στην Ευρώπη, την Ινδία και την Κίνα.
📉 2. Οικονομικό σοκ και παγκόσμια ύφεση
💸 Επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο:
Η εκτόξευση των τιμών ενέργειας θα οδηγήσει σε αλυσιδωτές αυξήσεις στις τιμές τροφίμων, μεταφορών και βιομηχανικών προϊόντων.
📊 Πιθανά σενάρια:
- Πληθωρισμός ρεκόρ σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
- Ύφεση με μείωση της κατανάλωσης, των εξαγωγών και της απασχόλησης.
- Καταρρεύσεις νομισμάτων σε φτωχές χώρες που εισάγουν ενέργεια.
- Πτώση στα χρηματιστήρια, μαζική φυγή κεφαλαίων από αναδυόμενες αγορές.
⚔️ 3. Στρατιωτική ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή
🛑 Το Ιράν έχει απειλήσει:
«Αν δεν μπορούμε εμείς να εξάγουμε πετρέλαιο, τότε κανείς δεν θα το κάνει.»
🚢 Τι σημαίνει αυτό:
- Ναρκοθέτηση ή έλεγχος των Στενών.
- Επιθέσεις σε τάνκερ.
- Μπλόκο από τα Φρουρά Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν.
🎯 Πιθανή απάντηση:
- Αμερικανική στρατιωτική επέμβαση (όπως το 1988 με την Επιχείρηση Praying Mantis).
- Ναυτικές συγκρούσεις στον Περσικό Κόλπο.
- Στρατιωτική αντίδραση από ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία, Ισραήλ.
- Ενδεχόμενο πλήρους πολέμου.
🌍 4. Γεωπολιτική αναδιαμόρφωση
🧭 Ανατροπή ισορροπιών:
Η παγκόσμια εξάρτηση από το πετρέλαιο του Περσικού Κόλπου θα καταστεί πιο ευάλωτη από ποτέ.
🔋 Τι θα αλλάξει:
- Ραγδαία στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
- Αναβάθμιση της Ανατολικής Μεσογείου ως ενεργειακής οδού (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ).
- Στροφή της Κίνας και της Ινδίας σε εναλλακτικές πηγές και συμμαχίες.
🗺️ 5. Οι μεγάλοι παίχτες στη σκακιέρα
| Παίχτης | Στάση / Ρόλος |
|---|---|
| Ιράν | Κύριος υπεύθυνος αν υπάρξει κλείσιμο. Όπλο πίεσης. |
| Σαουδική Αραβία | Θύμα του αποκλεισμού. Πιθανή απάντηση. |
| ΗΠΑ | Θα επέμβει στρατιωτικά. Προστασία των ναυτικών οδών. |
| Κίνα | Ενεργειακά εκτεθειμένη. Διπλωματική πίεση στο Ιράν. |
| Ινδία | Τεράστια εξάρτηση. Ζημιωμένη άμεσα. |
| Ρωσία | Ενεργειακά ωφελημένη. Πιθανή πολιτική εκμετάλλευση. |
❓Και τώρα τι;
Το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ δεν είναι απλώς ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι ένας πραγματικός κίνδυνος που απασχολεί τα επιτελεία από την Ουάσινγκτον έως το Πεκίνο.
🎯 Κανένα άλλο σημείο στον πλανήτη δεν συγκεντρώνει τόση δύναμη πρόκλησης μιας παγκόσμιας κρίσης με τόσο μικρό γεωγραφικό αποτύπωμα. Τα Στενά του Ορμούζ είναι το κουμπί reset της παγκόσμιας οικονομίας. Όποιος το πατήσει, είτε από ατύχημα είτε από πρόθεση, μπορεί να αλλάξει την ιστορία. Το ερώτημα είναι: Ποιος θα τολμήσει;
