Η 28η Οκτωβρίου 1940 είναι μία από τις πιο σημαντικές εθνικές επετείους στην Ελλάδα και είναι γνωστή ως η επέτειος του "Όχι." Αυτή η ημέρα σηματοδοτεί τη στιγμή που η Ελλάδα είπε "όχι" στο τελεσίγραφο που επέδωσε ο Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι, με το οποίο ζητούσε από τη χώρα να επιτρέψει την είσοδο των ιταλικών στρατευμάτων και τη χρήση της ελληνικής επικράτειας για στρατιωτικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Ιστορικό πλαίσιο
Το 1939, ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε στην Ευρώπη, με τις δυνάμεις του Άξονα, υπό την ηγεσία της ναζιστικής Γερμανίας και του φασιστικού καθεστώτος της Ιταλίας, να επιδιώκουν την κυριαρχία στην Ευρώπη. Η Ελλάδα, υπό τον Ιωάννη Μεταξά, προσπάθησε να διατηρήσει ουδέτερη στάση. Ωστόσο, η γεωστρατηγική της θέση ήταν κρίσιμη, γεγονός που οδήγησε τον Μουσολίνι να απαιτήσει την παράδοση της χώρας.
Το τελεσίγραφο δόθηκε στον πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά νωρίς το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940, και η απάντησή του ήταν το ιστορικό "Alors, c'est la guerre!" (Γαλλικά για "Λοιπόν, έχουμε πόλεμο!"). Αυτό μεταφράστηκε στο μυαλό των Ελλήνων με το σύντομο "Όχι," που έγινε το σύμβολο της αντίστασης του ελληνικού λαού.
Η Ελληνική αντίσταση
Αμέσως μετά το "Όχι," οι ιταλικές δυνάμεις επιτέθηκαν στην Ελλάδα μέσω της Αλβανίας, αλλά βρήκαν σφοδρή αντίσταση. Οι Έλληνες, αν και ήταν πολύ λιγότερο εξοπλισμένοι και εκπαιδευμένοι σε σχέση με τους Ιταλούς, κατάφεραν να αποκρούσουν τους επιτιθέμενους και να περάσουν στην αντεπίθεση, προωθώντας τους στην αλβανική επικράτεια. Αυτή η νίκη έδωσε μεγάλη ώθηση στο ηθικό του ελληνικού λαού και είχε διεθνή αντίκτυπο, καθώς έδειξε ότι οι δυνάμεις του Άξονα δεν ήταν ανίκητες.
Ο εορτασμός σήμερα
Η 28η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως εθνική εορτή και τιμάται με παρελάσεις, εκδηλώσεις και μνημόσυνα σε όλη την Ελλάδα. Οι μαθητικές παρελάσεις πραγματοποιούνται στις περισσότερες πόλεις της χώρας, ενώ στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη διοργανώνονται και στρατιωτικές παρελάσεις. Σε πολλές εκκλησίες, τελείται μνημόσυνο για τους πεσόντες του πολέμου, και συχνά γίνεται κατάθεση στεφάνων σε μνημεία ηρώων.
Η ημέρα αυτή έχει ιδιαίτερη συναισθηματική σημασία για τους Έλληνες, καθώς θυμίζει την αξία της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας και της αντίστασης ενάντια στην καταπίεση και την αδικία. Η φράση "Όχι" έχει πλέον καταστεί σύμβολο εθνικής ενότητας και υπερηφάνειας, που ενώνει τους Έλληνες σε μια κοινή ανάμνηση της θυσίας και της ηρωικής αντίστασης.
