_large.jpg)
Στο μαγικό κόσμο του κλασικού χορού, όπου η πειθαρχία χτίζεται με υπομονή και το σώμα γίνεται όργανο έκφρασης, η Χριστιάννα Σκιαδά Πομόνη, ξεχωρίζει ως μία από τις πιο σταθερές και δημιουργικές καθηγήτριες χορού, της ελληνικής χορευτικής παιδείας. Καταξιωμένη καθηγήτρια μπαλέτου, χορογράφος, δημιουργός, με πολυετή εμπειρία στη διδασκαλία, τη χορογραφία και τη διαπαιδαγώγηση των νέων χορευτών αλλά και επαγγελματιών χορευτών έχει δημιουργήσει μια σχολή που δεν παράγει απλώς άρτιους χορευτές, αλλά και ανθρώπους με ήθος και ευαισθησία. Λίγο πριν την επερχόμενη μεγάλη καλοκαιρινή παράσταση στις 24 Ιουνίου 2025 και με ένα δυναμικό summer camp στον ορίζοντα, η Χριστιάννα Σκιαδά Πομόνη μας μιλά για την αγάπη της για τη διδασκαλία, την καλλιτεχνική δημιουργία, τις ανάγκες της νέας γενιάς και τη βαθιά πίστη της στη δύναμη της τέχνης.
Χριστιάννα πόσα χρόνια μετρά η σχέση σου με τον κόσμο του μπαλέτου και πόσα χρόνια λειτουργεί η σχολή σου;
Καταρχήν θα ήθελα να σε ευχαριστήσω θερμά για το ενδιαφέρον σου και για τη δυνατότητα που μου δίνεις να απαντήσω σε καίρια ερωτήματα ως εκπαιδευτικός αλλά και ως χορογράφος και δημιουργός. Η σχέση μου με το χορό ξεκίνησε από τότε που ξεκίνησα να περπατάω. Από 2,5 ετών, θυμάμαι τον εαυτό μου να χορεύει συνεχώς και δεν σταμάτησα ποτέ!!! Η Σχολή μου άνοιξε τις πόρτες της στα παιδιά και τους εφήβους το 2012, μία πολύ δύσκολη εποχή που η οικονομική κατάσταση στη χώρα μας ήταν σε μία «αφασία» θα έλεγα. Ήταν μία εποχή που οι επιχειρήσεις έκλειναν, δεν άνοιγαν. Αντιμετώπισα πολύ αρνητισμό και παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι με συμβούλεψαν να αποφύγω το «επιχειρείν» εγώ με τη βοήθεια του συζύγου μου είπαμε «ή τώρα ή ποτέ». Ξεκινάμε και όπου μας βγάλει.
Τι σημαίνει για εσένα η διδασκαλία του κλασικού χορού; Ποια είναι η μεγαλύτερη ευθύνη που νιώθεις απέναντι στους μαθητές;
Η διδασκαλία για μένα είναι ένα πολύ όμορφο ταξίδι αλλά και τεράστια ευθύνη παράλληλα. Τρεις είναι οι παράγοντες κατά τη γνώμη μου για να ξεκινήσει κάποιος τη διδασκαλία: Η εμπειρία, η γνώση στο αντικείμενο και η αγάπη για τα παιδιά. Εάν λείπει κάποιο από τα τρία, το «ταξίδι» είναι «φτωχό» αλλά και «επικίνδυνο». Για μένα λοιπόν η διδασκαλία του κλασσικού χορού σημαίνει βελτίωση, ολοκλήρωση και καλλιέργεια
ψυχών. Ολοκλήρωση γιατί «μαθαίνω» να εξελίσσομαι μέσα από τα παιδιά, διδάσκομαι από την αθωότητά τους, τη γλυκύτητα της ψυχής τους. Αν σκεφτείς ότι το επάγγελμά μου για μένα δεν είναι επάγγελμα αλλά
χαρά, στην ουσία γίνομαι ολοένα και καλύτερος άνθρωπος, ωριμάζω. Τα παιδιά έρχονται σε μένα με ένα δεδομένο χαρακτήρα και μία συγκεκριμένη αγωγή από το σπίτι τους και το σχολείο. Η δική μου ευθύνη είναι να τους δείξω πως θα γίνουν ευτυχισμένοι και καλλιεργημένοι άνθρωποι, να βγουν αύριο έξω και να αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες με πειθαρχία και αυτοσυγκράτηση. Αυτό κερδίζει κατά βάση κάποιος που διδάσκεται κλασικό Χορό.
Πώς ανταποκρίνονται τα παιδιά και οι έφηβοι; Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για εκείνους και για σένα;
Τα παιδιά τις περισσότερες φορές έρχονται σε μία σχολή Μπαλέτου συνειδητά, όχι πάντα, αλλά τις περισσότερες φορές. Αυτό οφείλεται στους γονείς τους, οι οποίοι τα έχουν προετοιμάσει για τα πρέπει και τα θέλω τους. Εκείνο που αισθάνομαι ως πρόκληση είναι να πείσω τους γονείς και άρα και τα παιδιά ότι η διδασκαλία του Μπαλέτου δεν είναι άλλη μία δραστηριότητα όπως η άλλες, αλλά είναι μία άλλη εκπαιδευτική διαδικασία όπως οι άλλες.
Πόσο σημαντικό είναι σήμερα για έναν νέο χορευτή/μια νέα χορεύτρια να εκπαιδεύεται στο χορό;
Ένας νέος χορευτής - μία νέα χορεύτρια θα πρέπει να γνωρίζει ότι η διαδικασία εκμάθησης και εκπαίδευσης στον κλασικό χορό δεν σταματάει ποτέ, όσα χρόνια και να περάσουν, σε όποια ηλικία και να φτάσουμε,
επαγγελματίες και δάσκαλοι οφείλουμε να ενημερωνόμαστε και να τηρούμε ευλαβικά το «γηράσκω αεί διδασκόμενος».
Τι θα συμβούλευες έναν γονέα που διστάζει να ενθαρρύνει το παιδί του να ασχοληθεί με το μπαλέτο πιο σοβαρά;Ο κάθε γονιός έχει υποχρέωση να ανακαλύψει την έφεση που έχει το παιδί του, γιατί όλα τα παιδιά έχουν ένα ταλέντο, δεν υπάρχουν ατάλαντα παιδιά κατά τη γνώμη μου, υπάρχουν αδιάφοροι γονείς. Το μπαλέτο σίγουρα έχει πολλά οφέλη τόσο στα αγόρια όσο και στα κορίτσια, όμως αν το παιδί είναι αρνητικό, ο γονιός έχει υποχρέωση να ψάξει τι είναι αυτό που ταιριάζει στην ψυχοσύνθεση του παιδιού και να το ωθήσει προς τη σωστή κατεύθυνση. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν πρέπει να το αφήσει να έχει χρόνο να «βαριέται». Εκεί θα το μετανιώσει στην εφηβεία.
Στις 24 Ιουνίου ανεβάζεις μια παράσταση που, όπως μάθαμε, έχει ιδιαίτερη σημασία για σένα και τους συνεργάτες σου. Μπορείς να μας πεις κάποιες λεπτομέρειες;
Όλες οι παραστάσεις μου έχουν κάποια θεματική, είτε κλασικού είτε σύγχρονου ρεπερτορίου αλλά πάντα βάζω τη δική μου «πινελιά», η κάθε μου παράσταση είναι μοναδική. Φέτος για παράδειγμα η παράσταση Vinyl Hearts, είναι μία παράσταση που η κλασική τέχνη του μπαλέτου συναντά την ενέργεια της ροκ μουσικής με τραγούδια από θρυλικές μπάντες των 80s και 90s. H σκηνή γεμίζει ένταση, πάθος και ρυθμό, η κομψότητα του κλασικού χορού παντρεύεται με τη δύναμη και τον αυθορμητισμό της ροκ, δημιουργώντας μία εκρηκτική εμπειρία που απογειώνει τις αισθήσεις. Είναι μία παράσταση που γκρεμίζει τα στερεότυπα και αποδεικνύει πως η τέχνη δεν έχει κανόνες αλλά μόνο ψυχή. Στην προσπάθεια αυτή έχω δίπλα μου τις εξαιρετικές Δασκάλες και ενεργές χορεύτριες της σχολής μου, Βάσσια Κολλιού και Σοφία Ζερβάκου.
Μετά την παράσταση, ακολουθεί το καλοκαιρινό σας camp. Τι περιλαμβάνει και σε ποιους απευθύνεται;
Είναι το 13ο συνεχόμενο καλοκαίρι που θα «τρέξει» αυτό το εντατικό χορευτικό πρόγραμμα με καθημερινή 5ωρη πρωινή διδασκαλία κλασικού και σύγχρονου χορού αλλά και προγράμματα ενδυνάμωσης. Είναι ένα
εγχείρημα που εφαρμόσαμε πρώτοι σαν ερασιτεχνική σχολή πριν 13 χρόνια και έχει σαν σκοπό την προετοιμασία των παιδιών που ενδιαφέρονται να ασχοληθούν σοβαρά με το χορό αλλά όχι μόνο. Απευθύνεται σε παιδιά που θέλουν να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού αλλά και σε μικρότερες ηλικίες που θέλουν να περάσουν 3 εβδομάδες διδασκόμενοι από διαφορετικούς και καταξιωμένους δασκάλους και δασκάλες, εμβαθύνοντας στην παραδοσιακή μέθοδο διδασκαλίας της τεχνικής Vaganova αλλά και των συστημάτων της Martha Graham, του Limon. Αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε τον όρο summer camp, διότι παραπέμπει σε προγράμματα φιλοξενίας – συντροφιάς παιδιών με λίγο από όλα, λίγη ζωγραφική, λίγο βίντεο, λίγο μαγειρική και λίγο χορό. Το δικό μας πρόγραμμα είναι αυστηρά ένα πρόγραμμα διδασκαλίας με συγκεκριμένη ύλη, αρχή, μέση, τέλος και έχει σκοπό αποκλειστικά την εξέλιξη του χορευτή πολύ γρήγορα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Δεχόμαστε παιδιά με συγκεκριμένες δυνατότητες, τα τμήματα έχουν πολύ μικρό αριθμό συμμετεχόντων και είναι υποχρεωτική η παρακολούθηση και για τις τρεις εβδομάδες. Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά και είμαι πολύ χαρούμενη για αυτό!!
Πες μου λίγα λόγια για τα έργα σου ως Χορογράφος και ως Δημιουργός σε επαγγελματίες χορευτές και ηθοποιούς.
Η αρχή έγινε το 2014 όταν με το σύζυγό μου δημιουργήσαμε την επαγγελματική ομάδα σύγχρονου χορού – Urban Dance Society – στην οποία ύστερα από audition επιλέγουμε επαγγελματίες χορευτές για να στελεχώσουν τις παραγωγές μας. Η πρώτη μας παραγωγή «Το Αναπόφευκτο» την οποία εμπνεύστηκε και έγραψε ο σύζυγός μου Μαρίνος Πομόνης και σκηνοθέτησα και χορογράφησα εγώ, ήταν η πρώτη προσπάθεια στην Ελλάδα ώστε μέσα από το σύγχρονο χορό να αναδειχθούν οι ψυχικές διαταραχές που αναπτύσσουν οι έφηβοι ως αποτέλεσμα του εθισμού τους στο διαδίκτυο και τα διάφορα gadgets. Μία πραγματική πρωτοποριακή παράσταση που παρουσιάστηκε στο θέατρο «Αλκμήνη», συμμετείχε σε διάφορα φεστιβάλ και παρουσιάστηκε και σε σχολεία. Στη συνέχεια ακολουθούν άλλες 6 επαγγελματικές παραγωγές που παρουσιάστηκαν αντίστοιχα σε κεντρικά θέατρα των Αθηνών αλλά και εκτός. Συνεργάστηκα με εξαιρετικές χορεύτριες που σήμερα τις θαυμάζω ως πρωταγωνίστριες σε ομάδες του εξωτερικού αλλά και στην Ελλάδα, αλλά και με εξαιρετικές συγγραφείς όπως η Αναστασία Κορινθίου, η οποία μου εμπιστεύθηκε και το τελευταίο της δημιούργημα την «Μπουγάδα» την οποία σκηνοθέτησα, χορογράφησα και παρουσίασα στο
«Από Μηχανής Θέατρο το 2024. Η εμπειρία του να χορογραφείς και να εμπνέεις νέους επαγγελματίες θα χαρακτήριζα με μία λέξη ως συγκλονιστική.
Ποια ήταν η πιο όμορφη στιγμή στην επαγγελματική σου καριέρα;
Δύσκολη ερώτηση. Θα σου απαντήσω όμως εντελώς αυθόρμητα. Το 2023 μου προτάθηκε να οργανώσω το 1ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού στην Ηλιούπολη, από τον τότε Δήμαρχο Γιώργο Χατζηδάκη και τους συνεργάτες του. Ήταν μια πρόταση η οποία είχε τρομερό ρίσκο, ευθύνη, αλλά είχε σαν προϋπόθεση την εμπειρία, και κυρίως τη γνώση του χώρου και πίστεψέ με ο χώρος του Σύγχρονου Χορού στην Ελλάδα είναι αρκετά «ιδιόμορφος». Παρόλα αυτά συνεργάστηκα άψογα με τους αρμόδιους υπαλλήλους αλλά και τη Δημοτική Αρχή και το αποτέλεσμα ήταν πραγματικά εξαιρετικό. Τρεις ημέρες γεμάτες χορό, μαθήματα, workshops για παιδιά και επαγγελματίες, παραστάσεις με εξαιρετικές ομάδες επαγγελματιών χορευτών αλλά και κοινό από όλη την Ελλάδα. Για τρεις ημέρες καταφέραμε η καρδιά του Σύγχρονου Χορού να χτυπά στην Ηλιούπολη. Ελπίζω κάποια στιγμή να επαναληφθεί ένα τέτοιο εγχείρημα και να μπορέσουμε να φιλοξενήσουμε όλες τις ομάδες που θα υποβάλλουν αίτηση γιατί πραγματικά στην Ελλάδα έχουμε πολλούς και πολλές ταλαντούχες επαγγελματίες χορεύτριες και χορευτές.
Άμεσα σχέδια εκτός από τις παραστάσεις που ετοιμάζεις και τα καλοκαιρινά μαθήματα;
Θα έλεγα ότι δύο εξαιρετικά projects θα τρέξουν αυτό τον Αύγουστο και αυτό οφείλεται στη συνεργασία μου με την Ακαδημία Μπαλέτου της Ουκρανίας που εδρεύει στο Μιλάνο της Ιταλίας αλλά και τη στήριξη της
Πανελλήνιας Ένωσης Αναγνωρισμένων Σχολών Π.Ε.Α.Σ.ΧΟ. στην οποία είμαι και ιδρυτικό μέλος. Αυτό τον Αύγουστο λοιπόν, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, καθηγητές και καθηγήτριες Κλασικού και Σύγχρονου Χορού θα έχουν τη δυνατότητα μέσα από ένα 5ημερο εντατικό σεμινάριο 40 περίπου ωρών να μάθουν τη μεθοδολογία διδασκαλίας του συστήματος της Agripina Vaganova από την ίδια την Ακαδημια, με εισηγητές καθηγητές και καθηγήτριες από την Ακαδημία της Ουκρανίας. Το ίδιο διάστημα θα έχουν την ευκαιρία παιδιά με αγάπη στον κλασικό χορό να παρακολουθήσουν τριήμερο σεμινάριο μπαλέτου από τους καθηγητές της Ακαδημίας και ταυτόχρονα να αξιολογηθούν μέσα από audition ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να ενταχθούν στο πρόγραμμα σπουδών της Ακαδημίας.
Αν σου ζητούσα να ονειρευτείς την επόμενη 10ετία για τη σχολή και τους μαθητές σου, τι θα έβλεπες;
Δεν θα μπορούσες να μου κάνεις πιο εύκολη ερώτηση… Σε μια 10ετία, εάν υπάρχει φυσικά υγεία και όλα κυλούν φυσιολογικά, θα με βρεις στην ίδια ακριβώς κατάσταση, να διδάσκω ίσως σε άλλες συνθήκες και εννοώ πιο ακαδημαϊκά, να δημιουργώ, να χορογραφώ και να σκηνοθετώ, αλλά και να εξελίσσομαι. Νομίζω ότι αυτά τα τρία πράγματα δεν θα σταματήσω ποτέ να τα υπηρετώ. Ως καλλιτέχνης είμαι καταδικασμένη να υπηρετώ το πάθος μου, τη δημιουργία, είναι αυτό που μου δίνει ζωή και για να λέω τα πράγματα με το όνομά τους, μαζί με την οικογένεια που έχω την τύχη να με στηρίζει και να με εμπνέει, έχω την εντύπωση ότι η Τέχνη και ο Χορός είναι αυτά που με γεμίζουν και θα με συντροφεύουν για πάντα!!!
Στη συνάντηση με τη Χριστιάννα Σκιαδά Πομόνη νιώθει κανείς πως κάθε λέξη της εμπεριέχει την κίνηση, την πνοή και τον ρυθμό του μπαλέτου. Με αξιοθαύμαστη αφοσίωση, συνεχίζει να εμπνέει, να καθοδηγεί και να διαμορφώνει ολόκληρες γενιές μέσα από τη δύναμη της τέχνης του χορού. Η παράσταση της 24ης Ιουνίου και το summer camp δεν είναι απλώς δύο γεγονότα στο ημερολόγιο μιας σχολής· είναι η απόδειξη ότι όταν η διδασκαλία γίνεται με ψυχή, το αποτέλεσμα ξεπερνά την τεχνική και αγγίζει το αληθινά ανθρώπινο. Και όπως η ίδια είπε:
«Ο κλασικός χορός δεν είναι απλώς κίνηση, είναι πειθαρχία, πάθος και ποίηση στο σώμα»
