Οι τρεις εξέχοντες Έλληνες φιλόσοφοι, Σωκράτης, Πλάτωνας και Αριστοτέλης, έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της Ορθόδοξης Πίστης και θεολογίας. Η επιρροή τους γίνεται εμφανής σε διάφορους τομείς:
- Φιλοσοφική Κληρονομιά: Η ελληνική φιλοσοφία υπήρξε θεμέλιο για την εξέλιξη της χριστιανικής θεολογίας. Οι Πατέρες της Εκκλησίας χρησιμοποίησαν φιλοσοφικές έννοιες και μεθόδους για να διατυπώσουν και να υποστηρίξουν τα δόγματα της πίστης. Για παράδειγμα, οι όροι «ουσία» και «υπόσταση», που είναι κεντρικοί στην εξήγηση της φύσης του Θεού και της Τριαδικότητας, προέρχονται από τη φιλοσοφία του Αριστοτέλη.
- Σωκράτης: Η ηθική φιλοσοφία του Σωκράτη, με την έμφαση στην αναζήτηση της αλήθειας και της αρετής, επηρέασε την χριστιανική άποψη περί αρετής και της σχέσης του ανθρώπου με το θείο. Η διδασκαλία του για την αυτογνωσία («γνώθι σαυτόν») αποτέλεσε θεμέλιο για τον χριστιανικό στοχασμό σχετικά με την πνευματική ανάπτυξη και τη μετάνοια.
- Πλάτωνας: Οι ιδέες του Πλάτωνα για τον κόσμο των ιδεών και την διπλή φύση της πραγματικότητας (αισθητό και νοητό) επηρέασαν τη χριστιανική σκέψη σχετικά με τον υλικό και πνευματικό κόσμο. Η έννοια της αθανασίας της ψυχής και η ύπαρξη ενός ανώτερου, άυλου κόσμου έχουν παράλληλα στην πλατωνική φιλοσοφία και τη χριστιανική θεολογία.
- Αριστοτέλης: Οι μέθοδοι και τα έργα του Αριστοτέλη, ιδιαίτερα η Λογική του, υιοθετήθηκαν από τη χριστιανική θεολογία για την ανάπτυξη συστηματικών θεολογικών συστημάτων και επιχειρημάτων. Ο Αριστοτέλης επηρέασε βαθιά τον Άγιο Θωμά τον Ακινάτη και άλλους χριστιανούς φιλοσόφους, οι οποίοι στη συνέχεια διαμόρφωσαν την σκέψη της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ενσωμάτωσαν την ελληνική φιλοσοφία με τη χριστιανική διδασκαλία, δημιουργώντας μια σύνθεση που συνεχίζει να επηρεάζει την Ορθόδοξη θεολογία και πνευματικότητα μέχρι σήμερα.
