Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος είναι μια σημαντική δεσποτική εορτή, που ξεχωρίζει κατά την αυστηρή νηστεία του Δεκαπενταύγουστου, καθώς επιτρέπεται η κατανάλωση ψαριού.
Παραμονή και Ανήμερα της Εορτής:
Σύμφωνα με την παράδοση, πολλοί πιστεύουν ότι το βράδυ της παραμονής ανοίγουν οι ουρανοί και φαίνεται το «άγιο φως» σε όσους ξαγρυπνούν με πίστη. Την ημέρα της γιορτής, οι πιστοί προσφέρουν στους ναούς τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς για να ευλογηθούν από τον ιερέα μετά τη θεία λειτουργία και να διανεμηθούν ως ευλογία. Σε κάποιες περιοχές, προσφέρεται επίσης το πρώτο λάδι της χρονιάς για να ευλογηθεί, με την ευχή να ευλογηθεί και η υπόλοιπη παραγωγή.
Αυτό το έθιμο, γνωστό από την αρχαιότητα, περιλαμβάνει την προσφορά των πρώτων καρπών στον Θεό ως αναίμακτη θυσία. Με την ευλογία των απαρχών, οι άνθρωποι εμπιστεύονται την επιβίωσή τους στον Θεό, ζητώντας την ευλογία Του για μια καλή σοδειά που είναι κρίσιμη για την κοινότητα.
Ιστορικό Πλαίσιο και Ιεροί Κανόνες:
Σύμφωνα με τους Αποστολικούς Κανόνες, επιτρέπεται η προσφορά σταφυλιών στον ναό, επειδή το κρασί που παράγεται από αυτά χρησιμοποιείται στη θεία κοινωνία. Στη Λέσβο, τα ευλογημένα σταφύλια μοιράζονται μαζί με το αντίδωρο, ενώ στον Μοσχοπόταμο της Πιερίας, το πρώτο τσαμπί του τρύγου το αφήνουν σε κάποιο εικόνισμα του ναού για να ευλογηθεί η σοδειά.
Σημασία της Εορτής και Λαϊκές Παραδόσεις:
Οι ναοί των μεγαλύτερων ελληνικών φρουρίων είναι αφιερωμένοι στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, αναδεικνύοντας τη θρησκευτική και εθνική σημασία της εορτής.
