Άρθρο του Χρήστου Κοπελούζου
Πόσες φορές έχεις πιάσει τον εαυτό σου να μετράει τα likes κάτω από μια φωτογραφία; Πόσες φορές ένιωσες απογοήτευση όταν κάποιος που θεωρούσες “δικό σου άνθρωπο” δεν πάτησε καρδούλα; Και πόσες φορές, μέσα σε μια λίστα εκατοντάδων “φίλων”, ένιωσες απίστευτα μόνος;
Η αλήθεια είναι πως τα social media έχουν καταφέρει να σε κάνουν να πιστεύεις ότι είσαι “συνδεδεμένος” με όλους. Μα στην πραγματικότητα, σπάνια συνδέεσαι με κάποιον αληθινά.
Η ψευδαίσθηση της παρέας
Μπαίνεις στο προφίλ σου και βλέπεις ονόματα, φωτογραφίες, σχόλια. Κάθε ειδοποίηση σου δίνει μια μικρή δόση ευχαρίστησης. Είναι σαν να σε αγκαλιάζει για λίγο η προσοχή των άλλων. Μόνο που αυτή η αγκαλιά είναι ψηφιακή, άυλη, χωρίς θερμοκρασία.
Οι “φίλοι” σου στα social είναι παντού και πουθενά. Θα σου γράψουν χρόνια πολλά, θα σου κάνουν tag σε memes, θα σου στείλουν ένα emoji όταν είσαι χαρούμενος. Όμως όταν θα χρειαστείς πραγματικά να μιλήσεις, όταν θα έχεις ανάγκη έναν ώμο, εκεί δεν θα είναι κανείς.
Μια ιστορία που με άγγιξε
Σήμερα με πήρε τηλέφωνο ένα παιδί, δεκαεννιά χρονών. Μου είπε κάτι που με άγγιξε πολύ. Είχε ανεβάσει πριν από περίπου έναν μήνα ένα τραγούδι στο YouTube. Ήταν δική του δημιουργία, κάτι που βγήκε από μέσα του, με αγάπη και μεράκι. Όμως, όπως μου είπε, οι δικοί του άνθρωποι, η οικογένεια και οι φίλοι του, δεν το στήριξαν. Δεν πάτησαν ούτε ένα like, δεν άφησαν ένα σχόλιο και ούτε το κοινοποίησαν στα social media.
Αντιθέτως, το τραγούδι το στήριξαν άγνωστοι και, όπως είδα κι εγώ, πάει μια χαρά. Άνθρωποι που δεν τον ξέρουν καν. Και αυτό, όπως μου εκμυστηρεύτηκε, τον στεναχώρησε πολύ.
Τότε, χαριτολογώντας, του πρότεινα να ανοίξει ένα εστιατόριο για να δει ποιος θα έρθει πάνω από μία φορά, και προσπάθησα να του εξηγήσω κάτι που πιστεύω βαθιά: οι άνθρωποι, στις χαρές μας συνήθως απομακρύνονται (εκτός από την πρώτη φορά που θα τους το ανακοινώσεις, θα χαμογελάσουν πλατιά και θα σου πουν μπράβο). Στις λύπες έρχονται πιο κοντά. Όχι πάντα από κακία, αλλά γιατί μέσα από τη λύπη του άλλου αντλούν κι αυτοί μια ιδιότυπη δύναμη.
Νιώθουν ότι δεν είναι οι μόνοι που πονάνε, ότι κάποιος άλλος περνάει χειρότερα, κι έτσι παρηγοριούνται. Αντίθετα, όταν δουν κάποιον να χαίρεται, να πετυχαίνει, να λάμπει, αυτό τους ταράζει. Γιατί τότε έρχεται η σύγκριση. Και η σύγκριση πονάει.
Του είπα λοιπόν να μη στεναχωριέται. Να μην εκνευρίζεται με κανέναν. Να μη ζητά ούτε εξηγήσεις, ούτε δικαιολογίες. Μόνο να παρατηρεί και να σιωπά. Να βλέπει ποιος χαίρεται πραγματικά με τη χαρά του και ποιος όχι. Γιατί εκεί, μέσα από τις δημιουργίες μας, φαίνεται καθαρά ποιος είναι δίπλα μας.
Όταν γράφεις ένα τραγούδι, όταν ξεκινάς μια επιχείρηση, όταν κάνεις κάτι δικό σου, κάτι που σε εκφράζει, τότε αποκαλύπτονται οι πραγματικές προθέσεις των ανθρώπων γύρω σου.
Δεν χρειάζεται να κρατάς κακία. Απλώς να καταλαβαίνεις, του είπα. Και να θυμάσαι πως η πραγματική αγάπη δεν χρειάζεται να ειπωθεί, φαίνεται από τη χαρά που νιώθει ο άλλος όταν εσύ πετυχαίνεις. Εξάλλου, με τη γλώσσα όλοι αγαπούν, με την καρδιά όμως;...
Υ.Γ. Φυσικά όλα τα παραπάνω δεν γίνεται να “τσουβαλιάσουν” τους πάντες. Υπάρχουν προφανώς και οι εξαιρέσεις...!
Η μοναξιά πίσω από την οθόνη
Μπορεί να έχεις εκατοντάδες φίλους, followers, γνωστούς. Όμως το βράδυ, όταν κλείνει το κινητό, η σιωπή δεν λέει ψέματα. Εκεί καταλαβαίνεις ποιος πραγματικά νοιάζεται. Ποιος θυμάται τη φωνή σου και όχι μόνο τη φωτογραφία σου.
Τα social media σου έμαθαν να δείχνεις μια εκδοχή του εαυτού σου: την όμορφη, τη “φωτεινή”. Μα ο αληθινός φίλος σε αγαπά και για τη σκοτεινή σου πλευρά.
Αναλογίσου λίγο
Πότε ήταν η τελευταία φορά που πήρες τηλέφωνο έναν φίλο απλώς για να δεις πώς είναι;
Πότε κάλεσες κάποιον για καφέ χωρίς να το ανεβάσεις story;
Πότε έδειξες ενδιαφέρον χωρίς να το “ποστάρεις”;
Οι πραγματικοί φίλοι είναι σπάνιοι. Δεν χρειάζονται hashtags, ούτε σχόλια. Είναι αυτοί που, όταν τους χρειαστείς, θα απαντήσουν με παρουσία, όχι με emoji.
Η αληθινή σύνδεση δεν θέλει data
Μπορεί να ζούμε σε έναν κόσμο όπου η οθόνη είναι η νέα πλατεία, αλλά οι πιο σημαντικές κουβέντες γίνονται ακόμη από κοντά. Εκεί που βλέπεις χαμόγελα, όχι pixels. Εκεί που το “σ’ αγαπώ” δεν γράφεται, αλλά ακούγεται.
Ίσως λοιπόν αξίζει πού και πού να αφήνεις κάτω το κινητό. Να κοιτάς γύρω σου. Να δίνεις χρόνο σε εκείνους που υπάρχουν στ’ αλήθεια στη ζωή σου, όχι μόνο στη λίστα των “φίλων” σου.
Γιατί οι “φίλοι” των social media μπορεί να σου χαρίσουν ένα like.
Αλλά οι πραγματικοί φίλοι… θα σου κρατήσουν το χέρι.
