👶 Από τον Πειραιά με αγάπη
Ο Θανάσης Βέγγος γεννήθηκε στις 29 Μαΐου 1927 στον Νέο Φάληρο. Ο πατέρας του, εργάτης στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, απολύθηκε μετά την Κατοχή επειδή είχε ενταχθεί στην Εθνική Αντίσταση. Το γεγονός αυτό σημάδεψε την οικογένεια και κατ’ επέκταση τη ζωή του μικρού Θανάση, που μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου η φτώχεια και η αξιοπρέπεια συνυπήρχαν.
Κατά την εφηβεία του εργάστηκε σε κάθε λογής δουλειά: από υπάλληλος σε εργοστάσιο μέχρι βοηθός υδραυλικός. Η ζωή του δεν του χάρισε τίποτα εύκολα, και ίσως αυτό τον έκανε να καταλάβει από νωρίς πόσο σημαντική είναι η ανθρωπιά.
🎥 Η αρχή ενός μύθου
Ο κινηματογράφος μπήκε σχεδόν τυχαία στη ζωή του. Όταν υπηρέτησε τη θητεία του στη Μακρόνησο ως πολιτικός κρατούμενος, γνώρισε τον σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο. Ο Κούνδουρος του πρότεινε να συμμετάσχει στην πρώτη του ταινία, Μαγική Πόλις (1954). Κι έτσι ξεκίνησε μια πορεία που θα έγραφε ιστορία.
Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, ο Βέγγος έγινε συνώνυμο της κωμωδίας στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα όμως, αυτό που τον έκανε να ξεχωρίσει δεν ήταν το γέλιο, αλλά η καρδιά πίσω από το γέλιο.
🏃♂️ Ένας άνθρωπος που έτρεχε… για όλους
Ο Θανάσης Βέγγος έγινε πασίγνωστος για το χαρακτηριστικό του τρέξιμο. Οι ρόλοι του είχαν πάντα κάτι το υπερκινητικό, σχεδόν απελπισμένο. Έτρεχε, σκόνταφτε, έπεφτε και ξανασηκωνόταν. Κι όλα αυτά χωρίς να παίζει ρόλο. Ήταν ο ίδιος.
Δεν υποδυόταν ποτέ τον ήρωα. Υποδυόταν τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας που προσπαθεί να τα βγάλει πέρα με αξιοπρέπεια. Στα μάτια του κοινού ήταν ο Θανάσης, όχι απλώς ένας ηθοποιός.
Ταινίες όπως Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; (1971), Ο φαλακρός πράκτωρ 000 (1969) και Θου Βου: Φαλακρός πράκτωρ, επιχείρησις Γης Μαδιάμ (1969) άφησαν εποχή, όχι μόνο για το χιούμορ τους, αλλά και για το υπόγειο σχόλιο τους πάνω στην κοινωνία, τον πόλεμο και τον άνθρωπο.
🎭 Ένας ηθοποιός που «δεν έπαιζε»
Παρότι αγαπήθηκε κυρίως ως κωμικός, ο Βέγγος είχε βαθιά δραματική στόφα. Το απέδειξε στην ώριμη φάση του, με ρόλους όπως αυτός στον Όλα είναι δρόμος του Παντελή Βούλγαρη (1998). Εκεί υποδύθηκε έναν άντρα που έχει χάσει τα πάντα. Χωρίς φωνές και υπερβολές, με μια σιωπηλή συγκίνηση που ράγιζε καρδιές.
Ο σκηνοθέτης Παντελής Βούλγαρης είχε πει κάποτε:
«Ο Θανάσης δεν έπαιζε, ήταν. Δεν χρειαζόταν πρόβα. Έμπαινε στο γύρισμα και έφερνε την ψυχή του».
🛠️ Έφτιαχνε μόνος τις ταινίες του
Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι ο Βέγγος υπήρξε και παραγωγός. Στη δεκαετία του 1960 ίδρυσε τη δική του εταιρεία παραγωγής με το όνομα «Θ.Β. Ταινίες Γέλιου». Όχι μόνο πρωταγωνιστούσε, αλλά σκηνοθετούσε, μοίραζε αφίσες, έκλεινε προβολές και έλεγχε μέχρι και τα κουτιά με το φιλμ.
Συχνά δεν έβγαζε χρήματα από τις ταινίες του. Όμως του αρκούσε το χαμόγελο του θεατή και το να συνεχίζει να προσφέρει.
💔 Η σιωπηλή του αποχώρηση
Ο Θανάσης Βέγγος πέθανε στις 3 Μαΐου 2011 σε ηλικία 84 ετών, μετά από μακρά νοσηλεία. Όλη η Ελλάδα ένιωσε πως έχασε κάτι δικό της. Στην κηδεία του δεν ακούστηκαν πολιτικές δηλώσεις ούτε μεγάλα λόγια. Μόνο ένα παρατεταμένο, βαθύ ευχαριστώ.
🌟 Η παρακαταθήκη
Ο Βέγγος δεν είναι απλώς μέρος της ιστορίας του ελληνικού κινηματογράφου. Είναι ο ίδιος ένας θεσμός, μια ενσάρκωση της ευγένειας, της ανθρωπιάς και της απλότητας. Ο άνθρωπος που μας δίδαξε πως μπορείς να μιλήσεις για τα πιο σοβαρά πράγματα με χιούμορ και σεβασμό.
Οι νεότερες γενιές τον ανακαλύπτουν ξανά μέσα από τις επαναλήψεις. Κάθε φορά, η εικόνα του ανθρώπου που τρέχει με αγωνία να προλάβει τη ζωή μοιάζει όλο και πιο συγκινητική.
